فناوري اطلاعات (IT) چيست و چرا تا اين حد پرطرفدار است؟ 

آي تي يا فناوري اطلاعات (Information Technology) كه به اختصار آن را IT نيز مي‌نامند، يكي از پرطرفدارترين و در عين حال جذاب‌ترين مباحثي است كه شما نيز مي‌توانيد آن را ياد بگيريد، شايد بد نباشد بدانيد پر درآمدترين مشاغل دنيا نيز در همين حوزه هستند، اگر نگاهي به ليست ثروتمندترين افراد جهان نيز داشته باشيد مطمئنا خودتان به اين موضوع پي خواهيد برد، پس چندان بي ارتباط نيست كه بسياري از افراد به اين حرفه علاقه‌مند شوند

به زبان ساده مي‌توان آي‌تي را يك گرايش ميان‌رشته‌اي معرفي كرد، يك فرد آشنا به آي‌تي يعني فردي كه با علم برنامه‌نويسي، نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبكه‌هاي كامپيوتري، مباحث نوين تكنولوژي، تجارت الكترونيك و مديريت آشنا بوده و قادر است آن‌ها را در راستاي دستيابي به اهداف خود يا سازمان محل كارش به كار بگيرد.

همانطور كه گفتيم معادل انگليسي اين كلمه،‌ عبارت Information Technology است كه خود از ۲ بخش مجزا تشكيل شده، Information به معناي اطلاعات و Technology به معناي فناوري، اما چگونه مي‌توان يك تعريف ساده از IT ارائه كرد؟

يك متخصص آي‌تي بايد توانايي كار با ابزارهاي مختلف و متنوعي را داشته و از پس مديريت آن‌ها بربيايد، شايد لازم باشد يك وبسايت براي سازمان خود طراحي كنيد يا گزارش اطلاعات كاركنان را به مدير خود ارائه كنيد و يا حتي برنامه‌ريزي‌هاي مربوط به بخش فناوري شركتتان را خود به تنهايي انجام دهيد، بايد به شما بگوييم IT يعني زندگي در دنياي تكنولوژي و مديريت!

رشته هاي فناوري اطلاعات

فناوري اطلاعات در زمينه هاي طراحي وب ، طراحي و راه اندازي شبكه ، بانك هاي اطلاعات و به صورت كلي كار با داده و اطلاعات ، فعاليت ميكند . شايد به نوعي بتوان گفت تفاوت رشته آي تي با رشته مهندسي كامپيوتر در اين هست كه رشته هاي كامپيوتر بر روي نحوه توليد و تبديل اطلاعات فعاليت دارند و آي تي بر روي نحوه استفاده از اطلاعات ! .

در حقيقت فناوري اطلاعات و ارتباطات دانش انتقال و استفاده از اطلاعات هست . از مهمترين دغدغه هاي اين رشته ، راه هاي انتقال ، نحوه ارائه  و امنيت اطلاعات مي باشد .

از جمله ويژگي هاي ديگر اين رشته اين هست كه متخصصان it برخلاف ساير مهندسان كامپيوتر علاوه بر خواندن مباحث رياضي و برنامه نويسي ، مباحث مديريتي و حتي بازاريابي و نحوه تعامل با ديگران را نيز آموزش مي بينند . وبه همين خاطر در اكثر پروژه هاي رايانه اي اعم از برنامه نويسي ، طراحي پورتال ها و سخت افزاري معمولا از كارشناسان آي تي براي مديريت و سرپرستي استفاده مي شود .در حقيقت يك كار شناس فناوري اطلاعات با علم و اشراف بر چندين علم و رشته و گذراندن دوره هاي مديريتي به خوبي ميتواند ميان ساير متخصصان توازن و هماهنگي ايجاد كرده و به نحو مطلوب پروژه مورد نظر را در همه ابعاد پيش ببرد .

آي تي من ها يا همان كارشناسان فناوري اطلاعات معمولا انسان هاي خلاق ، با ضريب هوشي بالا هستند كه شم بازاريابي خوبي دارند . معمولا در پس تمام موفقيت هاي نرم افزاري بزرگ يك تيم قدرتمند آي تي قرار دارد .

شايد در يك اداره وجود پستي به عنوان مهندس سخت افزار يا نرم افزار لزومي نداشته باشد ، ولي امروزه كمتر اداره يا سازماني هست كه مسئول it نداشته باشد و اين خود بر اهميت و نقش مهم رشته فناوري اطلاعات در زندگي امروزي دلالت دارد .

تجارت الكترونيك

يكي ديگر از مهمترين مباحث و گرايش هاي آي تي تجارت الكترونيك مي باشد .همونطور كه گفتيم آي تي علم استفاده از اطلاعات هست و علم استفاده از اطلاعات و رايانه در تجارت را ،تجارت الكترونيك مي ناميم .شايد اين مبحث از آي تي براي عموم مردم بسيار ملموس تر باشد چرا كه اثرات و نتايج آي تي بر تجارت را عموم مردم  به صورت مكرر در طول شبانه روز ،مشاهده مي كنند .از خريد توسط يك عابر بانك با دستگاه پز pos فروشگاهي يا همان كارتخوان گرفته تا عابر بانك ها ، همراه بانك ، خريد هاي آنلاين ، پرداخت هاي اينترنتي قبوض و ….. همه از نتايج و راه كار هاي استفاده از آي تي در تجارت هست .

نقاط قوت و محاسن تجارت الكترونيك

شايد ده يا پانزده سال پيش به ذهن كسي هم خطور نمي كرد كه ممكن هست روزي بيايد كه مردم براي پرداخت قبوض آب و برق و گاز نياز به مراجعه حضوري به شعب بانك ها نداشته باشند . براي كساني كه سالهاي قبل مجبور به اتلاف وقت در صفهاي خسته كننده بانك ها براي انجام هر كاري بودند ، لزوم استفاده از تجارت الكترونيك در زندگي امروزي بسيار برجسته مي باشد چرا كه امروزه بخش اعظمي از عمليات هاي بانكي از طريق اينترنت و در منزل توسط خود مشتريان بانك ها انجام مي شود .

خدمات بانكداري الكترونيك

بانكداري الكترونيك يكي از مهمترين كاربردهاي آي تي در تجارت الكترونيك مي باشد . امروزه بسياري از پرداخت ها از قبيل پرداخت انواع قبوض آب ، برق ، گاز ، جريمه رانندگي ، ماليات ، بيمه ،  عوارض شهرداري ، قسط وام ، خريد هاي اينترنتي ، ثبت نام هاي خودرو و ……. و همچنين عمليات هايي نظير انتقال پول ، صدور و بستن چك ، گرفتن پرينت ،موجودي و گردش حساب و … همه از طريق اينترنت حتي در منزل مشتري و  تمام طول بيست و چهار ساعت شبانه روز قابل انجام هست .به ياد داريم كه روزي انجام همه اين كار ها در منزل روياي دست نيافتني مينمود كه امروزه به لطف آي تي ما به اونها رسيديم !

ارتباط تجار و شركت هاي بزرگ در سرتاسر دنيا از طريق اينترنت با يكديگر و همچنين ارتباط گسترده شان با مشتريان از ديگر دستاورد هاي تجارت الكترونيك هست . فروشگاه هاي اينترنتي بزرگي نظير آمازون و علي بابا و حتي ديجي كالا در ايران خدمات گسترده اي را به مشتريان خود ارائه مي دهند كه از طريق فيزيكي ارائه چنين خدماتي غير ممكن هست ولي امروزه سايتي مثل آمازون از طريق وب سايت خودش به ميليون ها انسان در طول ماه جنس مي فروشد !!! مي دانيد براي فروش فيزيكي اين حجم از كالا شما به چند فروشنده و چند متر فضا نيازمند هستيد !!!

معايب تجارت الكترونيك

تجارت الكترونيك عليرغم داشتن همه اين محاسن داراي معايبي نيز مي باشد از قبيل اينكه خريدار نميتواند در هنگام خريد ،كالا را ببينيد و ممكن هست كالاي تحويلي با كالاي مورد نظر خريدار تفاوت داشته باشد . همچنين در صورت عدم رعايت نكات ايمني در استفاده از تجارت الكترونيك ممكن هست مورد سو استفاده افراد فرصت طلب قرار بگيريد .و همچنين با توجه به اتكاي تجارت الكترونيك به برق و رايانه در صورت وجود مشكل در اين دو مورد  ،خدمات رساني به مشتريان با اختلال روبرو مي شود .

البته اين معايب در مقابل محسنات و نقاط قوت تجارت الكترونيك هيچ هستند و براي همه آنها راه كارهايي وجود دارد كه در آينده به معرفي اين راه كار ها مي پردازيم .

خوب همه موارد بالا گوشه كوچكي از كاربرد فناوري اطلاعات در زندگي امروزي ما مي باشد .و شايد به جرات بتوان گفت در زندگي امروزي فناوري اطلاعات جزء لاينفك زندگي ما شده و با ظهور مباحثي همانند اينترنت اشياء ، سيستم هاي هوشمند ، گوشي هاي هوشمند و دانش رايانه اي قطعا در اينده با پديده هاي غير قابل تصوري روبرو خواهيم شد . همونطور كه در دو دهه گذشته كسي تصور نميكرد روزي بدون پرداخت پول نقد بتواند از مغازه اي خريد كند قطعا مواردي در سال هاي آينده رخ خواهد داد كه براي ما غير قابل تصور هست .